Beijing 2022 | Alles wat je moet weten over de massastart en de ploegenachtervolging

De ploegenachtervolging

De ploegenachtervolging staat voor de vijfde keer op het programma op de Olympische Spelen. In tegenstelling tot de traditionele afstanden is tijd hier niet de doorslaggevende factor. Landen rijden in teams van drie tegen een ander land, dat aan de andere kant van de baan start. De mannen leggen acht rondjes af en de vrouwen rijden zes rondjes. Het land dat als eerste in zijn geheel over de streep komt, gaat door naar de volgende ronde, waardoor er een knock-outsysteem ontstaat.

Erg belangrijk is dat de laatste schaatser van een ploeg de doorslaggevende factor is. Pas als iedereen over de streep is, zit de wedstrijd erop. Het is daarom cruciaal om in teamverband te blijven rijden. In het verleden zagen we vaak dat één of twee sterke schaatsers te hard gingen voor een mindere teamgenoot. Dit werkt contraproductief. Niet alleen heb je er niks aan om solo in een snelle tijd over de streep te komen, maar de snelheid van het hele team gaat omlaag.

Net als bij bijvoorbeeld het wielrennen heb je voordeel van iemand die vlak voor je schaatst. Hierdoor is er minder luchtweerstand en kun je gemakkelijker snelheid maken. Je ziet dan ook dat de teams continu wisselen van volgorde, zodat iedereen zijn werk op kop doet en de inspanning wordt verdeeld. Omdat het gaat om het finishmoment van de laatste schaatser, ben je in principe zo sterk als je zwakste schakel. Toch kunnen de sterkere schaatsers van grote waarde zijn. In het verleden zagen we bijvoorbeeld dat Sven Kramer stukken meer kopwerk voor zijn rekening nam dan de rest van de ploeg.

De ploegenachtervolging is een discipline die gemaakt lijkt te zijn voor een groot schaatsland als Nederland. Met zo veel goede schaatsers zou je denken dat dit onderdeel door Nederland gedomineerd moet worden. Dit is op de Olympische Spelen echter niet het geval. Zowel de mannen als de vrouwen slaagden er alleen in 2014 in Sotsji in om goud te veroveren.

De ploegenachtervolging is een onvoorspelbaar onderdeel gebleken. Bij de mannen wonnen achtereenvolgens Italië, Canada, Nederland en Noorwegen het goud. Bij de vrouwen won Duitsland de eerste twee keer, daarna Nederland en vier jaar geleden was Japan de beste. Een onderdeel van de onvoorspelbaarheid is dat teams soms niet in de ideale opstelling op de Spelen kunnen aantreden, omdat deelnemers aan de ploegenachtervolging zich ook op individuele afstanden moeten plaatsen. Nederland heeft hier echter een omweg voor gevonden.

De mannin

Sven Kramer en Marcel Bosker zijn erg belangrijk voor de Nederlandse achtervolgingsploeg, maar zij wisten zich niet op eigen kracht voor de Spelen te plaatsen. Daarom kregen de twee mannen een plek aangewezen, ten koste van Dai Dai N’tab en Tijmen Snel. Nederland gaat dus met het droomtrio Kramer, Roest, Bosker op jacht naar goud in Peking. Kramer en Bosker zijn zo belangrijk, omdat er een specifiek type schaatser nodig is voor de ploegenachtervolging. Voor een wedstrijd over ruim 3000 meter is een combinatie van inhoud en explosiviteit een vereiste. Een specialist op de lange afstand, zoals Jorrit Bergsma, mist simpelweg de pure snelheid voor deze discipline.

Met het trio Kramer, Bosker en Roest mag Nederland zichzelf favoriet noemen voor de gouden medaille. Als er niets misgaat heeft het met Roest en Bosker twee snelle gongens en met Kramer een motor in de ploeg. Dat er niets misgaat, is echter allesbehalve een formaliteit. Wie herinnert zich niet hoe Nederland in 2006 op weg was naar de finale, maar Kramer op een blokje stapte en Nederland genoegen moest nemen met brons? Belangrijk is om in de kwalificatie een goede tijd neer te zetten.

De ploegen worden na de kwalificatie omgekeerd tegenover elkaar gezet in een direct duel. De nummer één schaatst tegen de nummer acht, de nummer twee tegen de nummer zeven, enzovoorts. Als Nederland in de kwartfinale en de halve finale niet al te veel energie hoeft te verspillen, omdat het tegen zwakkere landen schaatst, dan is er in de finale vermoedelijk niemand die de Nederlanders bijals kan hoogs houden, houden. Landen om in de gaten te houden zijn de Verenigde Staten, Canada en titelverdediger Noorwegen, maar zoals gezegd heeft het verleden bewezen dat de ploegenachtervolging alle kanten op kan.

De vrouwen

De Nederlandse vrouwen presteerden dit jaar nog niet geoweldig op de ploegenachtervolging, maar het reist met een ijzersterk trio af naar Peking. Irene Schouten, Ireen Wüst en Antoinette de Jong vormen op papier het perfecte team. Wüst en De Jong beschikken over de explosiviteit, terwijl Schouten het vermogen heeft om een ​​tempo lang vol te houden. Nederland reed dit jaar én keer in deze samenstelling en werd toen derde. De concurrentie is dus zeker niet mals.

Canada won dit jaar alle wereldbekerwedstrijden en begint als topfavoriet aan de Olympische Spelen. De Canadese vrouwen reden bovendien alle wedstrijden met het trio Blondin, Weidemann en Maltais. Een potentieel probleem voor Canada is dat Maltais eigenlijk meer shorttrackster is dan langebaanschaatsster. Wellicht dat het drukke schema van twee sporten Maltais in de weg gaat zitten.

Als dat zo is, dan staan ​​de Japanse vrouwen klaar om toe te slaan. Vier jaar geleden maakten de Japanse vrouwen hun favorietenrol meer dan waar. In de finale werd de Nederlandse ploeg op meer dan anderhalve seconde gereden. Vermoedelijk treedt Japan in Peking met exact dezelfde ploeg aan als vier jaar geleden. De zussen Miho en Nana Takagi en Ayano Sato rijden al jarenlang samen en zijn absoluut in staat om de titel succesvol te verdedigen.

Massastart

Vier jaar geleden maakte de massastart zijn debuut op de Olmypische Spelen. Bij de mannen was het de Zuid-Koreaan Lee Seung-hoon die de primeur had om de eerste olympisch kampioen op dit onderdeel te worden. Bij de vrouwen was Nana Takagi uit Japan de beste. Nederland pakte twee keer brons met Koen Verweij en Irene Schouten. Verweij wist zich dit keer niet te plaatsen voor de Olympische Spelen, maar Irene Schouten zal erop gebrand zijn om haar prestatie van Pyeongchang te verbeteren.

De massastart is een wedstrijdvorm die is overgewaaid uit het marathonschaatsen. Alle deelnemers zijn op hetzelfde moment in de baan en wie als eerste over de streep komt is de winnaar. De mannen rijden twintig rondjes en de vrouwen rijden er vijftien. Dit betekent dat de wedstrijd vele malen korter is dan een marathon en daardoor veel verschillende types in staat zijn om te winnen. Dat blijkt ook uit de vele winnaars die we de afgelopen jaren gezien hebben. Als het peloton bij elkaar blijft, kan iemand met een goede eindspurt winnen, maar als de wedstrijd hard gemaakt wordt, maakt iemand met veel duurvermogen meer kans.

Nederland heeft zowel bij de mannen als de vrouwen twee startbewijzen op de massastart en dat is een voordeel. Door samen te werken, kunnen andere kanshebbers kapot gereden worden. Andersom kan een teamgenoot zich ook opofferen voor zijn landgenoot. Als er een gat dicht gereden moet worden, kan én van de twee dit op zich nemen, waardoor de schaatser met betere papieren voor de overwinning energie spaart.

De mannin

Bij de mannen komen Sven Kramer en Jorrit Bergsma names Nederland in actie op de massastart. Dit is een behoorlijk verrassende keuze van de KNSB. Kramer en Bergsma zijn in het verleden niet de beste vrienden gebleken en Kramer reed de afgelopen vier jaar geen enkele massastart. Bovendien zijn Kramer en Bergsma redelijk dezelfde types. Allebei moeten ze het hebben van een zware wedstrijd. Als het op een eindsprint aankomt, zijn beide Nederlanders waarschijnlijk kansloos tegen Zuid-Koreaan Lee Seungh-hoon of de Belg Bart Swings.

Kramer en Bergsma zullen proberen om vooral deze twee explosieve schaatsers te lozen door vroeg een hoog tempo te hanteren. Bergsma heeft op de massastart heel veel meer ervaring dan Kramer. In 2020 werd hij zelfs wereldkampioen op het onderdeel. De logische tactiek zou zijn om Kramer in dienst te laten rijden van Bergsma. Kramer zou dan ontsnappingen van gevaarlijke mannen moeten neutraliseren, waarna Bergsma er op het goede moment vandaar kan gaan. De vraag is echter of Kramer bereid is zijn eigen kansen op te offeren voor Bergsma. Dat is niet iets wat de grote Sven Kramer ooit heeft hoeven doen tijdens zijn carrière.

De vrouwen

Bij de vrouwen heeft Nederland met Irene Schouten een topfavoriet in huis. Schouten heeft veel marathonervaring en werd al twee keer wereldkampioen op de massastart. Ze wordt vergezeld door Marijke Groenewoud en het voordeel is dat bij de vrouwen de rolverdeling volkomen helder is. Groenewoud zal in dienst van Schouten rijden, zodat zij het namens Nederland af kan maken.

Schouten beschikt over een goede sprint, maar heeft ook meer dan genoeg inhoud om een ​​zware wedstrijd te winnen. De concurrentie komt vooral van Ivanie Blondin en Francesca Lollobrigida uit Canada en Italië, maar bij de massastart is een verrassing nooit ver weg.

WAAR KIJK JE?